До
Абдилаќим Адеми
Министер за образование и наука

Почитуван Г – дине Министер Адеми,

Со нужно почитување и со надеж дека конечно ќе прифатите да дојдете на седница на највисокиот орган на одлучување на СОНК, ете одлучив да Ве поканам со вака отворена покана, иако добро знам дека тоа не е многу вообичаено. Но за жал, почитуван Г-дине Министер, сигурно дека не е вообичаено скоро повеќе од половина година и во истиот период кој знае колку пати, Ви имаме испраќано покани да присуствувате на седниците на Советот и за нас од непознати причини досега не го направивте тоа ниту еднаш. Дополнително се чувствуваме непријатно и поради фактот дека досега не добивме ниту писмен, ниту усмен одговор на поканите.

Почитуван Г-дине Министер, втора недела огромен број на наши членови, ама истите се и Ваши јавни службеници,се во штрајк. Нивните легитимни претставници во Советот на СОНК донесоа Одлука за штрајк, откако членовите претходно, во огромно мнозинство, се изјаснија за Барањата и за штрајк и повеќе пати Советот едногласно ги носи одлуките за продолжување на штрајкот, ама исто така Ве повикува итно да продолжат, поточно да започнат преговори со Вас.

Последната Ваша изјава дека ќе продолжите да преговарате со СОНК, само доколку штрајкот биде прекинат, истата ја коментираа многу компетенти лица како од Р. Македонија, така и од меѓународни организации и од тие причини јас нема да се впуштам во коментар за тоа. Намерата на испраќањето на отворенава покана ми е многу искрена и ќе бидам исклучително радосен доколку ја прифатите и да дојдете на седницата на Советот во недела, на 01-02-2015 год. Пред целата јавност Ви ветувам дека Вие ќе го имате почетното обраќање на седницата и можноста да им објасните зошто е потребно, прво да го прекинат штрајкот, па после да преговарате со СОНК, за веќе изречените казни по резултатите од екстерното оценување на учениците, за кои денес дознаваме дека е издаден налог за пресметување со платата за јануари и зошто толку лесно поминавте преку изјавата на првиот синдикалец за образование во Европа, кој патем речено имаше чест и лично тоа да Ви го каже, дека тоа е единствен случај и несреќен македонски изум.

Почитуван Министер, Ве молам, дојдете на седницата и кажете им на тие што донесоа Одлука за штрајк, дека не им се реални барањата за зголемување на платите, иако и Вие знаете дека се најниски од сите европски држави, се разбира вклучувајќи ги и сите соседни земји.

Почитуван Г-дине Министер, кажете им исто така, како се спроведе екстерното тестирање, каков нов квалитет покажаа заменските наставници, за разлика од овие ,,непослушни” наставници, меѓу кои ги има и стотици и ститици со звања – истакнат и особено истакнат просветен работник и стотици од нив биле наставници на сите министри, досегашни премиери, претседатели на државата, универзитетски професори, пратеници, амбасадори, познати инженери, истакнати доктори во медицината, светски познати културни дејци… И сега, дел од нив ќе ја завршуваат својата просветителска мисија, како казнети, што значи лоши наставници.

Почитуван Министер, членовите на Советот од кои најголемиот дел се наставници, исто така кажете им, како можеа да бидат толку “наивни“ и без никаква “вистинска“причина, толку месеци наназад и досега девет дена да бидат во штрајк, само заради тоа на претседателот на синдикатот, кој исто така е нивни колега наставник, преку штрајк да му одработат да биде реизбран и тоа дури после една година.

И за жал, сосема на крај, Ви ветувам, ако навистина изнесете аргументи со кои ќе не убедите дека сме погрешиле, што на гарантирано право со Устав, но и вродено човечко право за одбрана на сопственото достоинство се одваживме да побараме нешто за што Ви ги презентиравме нашите аргументи, а досега единствено имаме добиено одговор дека ниедно од нашите барања не се реални, па и дури преку Ваши гласноговорници, дека се штетни и за самите нас. Во таков случај ќе Ве испратиме со аплауз

Почитуван Г-дине Министер, Ве молиме, дојдете конечно, на седницата на Советот на единствениот репрезентативен синдикат за образование во Р. Македонија, што меѓу другото Ви е и законска обврска. Искрени поздрави,

П.С. Седницата ќе се одржи на 01-02-2015 год. (недела), со почеток во 13 часот во салата за состаноци на СОНК – пошта 2 (нова железничка станица).

Претседател,
Јаким Неделков

 На седмата редовна седница на Советот на СОНК, која се оддржа на 2-09-2017 година , каде на Дневен ред беа сите актуелни прашања во дејностите што синдикално ги обединува СОНК, беа поканети  надлежните  ресорни министри и тоа: Министерот за труд и социјална политика, г-ѓа Мила Царовска; Министерот за образование и наука, г-ѓа Рената Дескоска и Министерот за култура, г-динот Роберт Алаѓосовски.

На поканата за присуство на седницата, се одзва и присуствуваше Министерот за труд и социјална политика со најблиските соработници, заменикот Министер за култура и соработник од Министерството за култура, додека пак од страна на министерствот за образование и наука ( иако беше најавено дека ќе присуствуваат овластени преставници ), не  присуствуваше никој.

Во своето воведно излагање, претседателот Неделков подвлече дека во последните месеци социјалниот дијалог не е на потребното ниво. Ваквиот заклучок е поткрепен со тоа што досега раководството на СОНК има остварено по една средба со ресорните министри, а во меѓувреме се донесени повеќе законски и подзаконски акти кои директо навлегуваат во правата од работен однос и на нашето членство, а СОНК како релевантен социјален партнер не е консултиран , ниту повикан да учествува во расправа или изготвување на текстот на овие документи.

На седницата беа  отворени сите актуелни прашања од сите сфери на образованието и културата.

Министерот за труд и социјална политика, по однос на социјалниот дијалог и партнерство, истакна дека во иднина истиот  ќе се одвива непречено и надградува и со тоа ќе се дојде до решенија на отворените проблеми во дејноста.

Заменик Министерот во своето обраќање истакна дека се надева дека ќе се надмине проблемот со потпишувањето на Колективниот договор за култура.

Во продолжение на седницата, Советот на СОНК донесе Заклучоци во кои што се бара од ресорните министерства да почитуваат социјалниот дијалог и партнерсво на сите нивоа, со што благовремено би се  отстранувале сите недоразбирања по однос на сите отворени прашања. Исто така Советот на СОНК заклучи дека ќе се превземат конкретни активности за подобрување на социјалниот статус на своите членови- зголемување на платите, како и енергично спротиставување кон сите оние кои што од позиција на власт ќе се обидат да ги нарушуваат правата на вработените, согласно Закон и Колективен договор. Особено СОНК ќе обрне внимание на најавуваните реформи во некои дејности со што е можно да се предизвикаат техолошки вишоци, на што енергично се противи и соодветно ќе реагира.

Исто така, Советот на СОНК најостро го осуди игноранскиот однос на Министерството за образование и наука кон нашиот Синдикат, со што се искажува непочитување на повеќе од 90% вработени во образовни институции а се членови на СОНК, а воедно и непочитување на Закон, Колективни договори, Меѓународни конвенции и др., со што уште еднаш се потврдува нашето  кажување за непостоење на коректен социјален дијалог и партнерство на рамноправна основа.

СОНК уште еднаш подвлекува дека ќе ги употреби сите легални и легитимни средства за одбрана на правата и интересите на своите членови, кои му се загарантирани со правни документи.

Едукативните семинари со претседателите на синдикалните организации на СОНК, кои отпочнаа со одржување во текот на изминатиот месец, продолжија да се одржуваат и овој месец .

Во изминатите викенди беа одржани едукативни семинари во регионалниот одбор на СОНК- Тетово и регионалниот одбор на СОНК – Гостивар. Во овие два регионални одбори на СОНК, процентот на присуство на едукативните семинари од страна на претседателите ( или секретарите) на синдикалните организации на СОНК , беше на високо ниво, што е голем показател за потребата  за синдикална едукација на раководството во синдикалните организации.

Вредно е да се напомене дека мултиетничноста на нашиот Синдикат е изразена  токму во овие два регионални одбори на СОНК, во кои членуваат со огромен процент, од вработените од сите дејности што синдикално ги обединува СОНК, од сите  националности од полошкиот и мавровскиот регион.

Во вториот дел од семинарите и во двата регионални одбори , на покана од претседателите на овие регионални одбори, присуствуваа раководителите на секторот образование од општина Тетово и општина Гостивар, што е доказ на коректионот социјален дијалог на ниво на локална самоуправа.

На 19 и 20-03- 2015 г . во регионалните одбори на СОНК Прилеп и Кавадарци се продолжи со одржување на едукативните семинари, на кои присуствуваа претседателите, или од нив овластени преставници од сите синдикални организации од споменатите регионални одбори на СОНК.

Не поделено е мислењето на сите учесници на семинарите дека, предвидените три теми пројавуваат голем интерес кај учесниците, но и предвидената  активност за одржување на семинарите во синдикалните организации со членовите од истите, на кои што членството ќе добие информација за придобивките од членувањето во СОНК, правата и обврските на секој член, заштитата од работен однос, надминување на слабостите во Синдикатот, како и зачувување на единството на СОНК.

Одржувањето на едукативните семинари со членовите на регионалните одбори на СОНК, во предходните два викенда беа со регионалните одбори на СОНК од Битола, Гази Баба, Струга и Охрид. И на овие четири регионални одбори, се повтори тоа што беше одлика и на предходните регионални одбори – без малку, целосно учество на членовите на регионалните одбори ( претседатели и евентуално секретари, како замена за претседатели кои оправдано биле спречени), недвосмислен интерес за излагањата по темите од страна на претставниците од највисокото раководство на СОНК и што е посебно значајно за сите досегашни региони – неподеленото мислење од потребата и користа за ваквите едукативни семинари.

Досегашниот впечаток на раководството на СОНК е дека поголемиот дел од членовите на регионалните одбори, не се доволно упатени во содржината на документите на СОНК, а тука се мисли на Статутот на СОНК, Програмата на СОНК и посебно за поединечните колективни договори по дејности. Ваквиот заклучок, раководството  го изведува од фактот, што во вториот дел од семинарот, кој всушност е работно – разговорен, со очекувања за давање на предлози, мислења, иницијативи, одредени состојби за некои синдикални организации, кои се за одбележување и кои се позитивни, а зошто да се крие ги има и негативни, бројот на учесници во овој дел е под очекувањата на овие семинари.

Благо речено, неприфатливо е дека, еден голем дел на членови на регионални одбори ( ова важи за сите досега одржани регионални одбори ), со изненадување да го слушнат непобитниот аргумент, дека потпишаните колективни договори на СОНК, кои се во важност и се применуваат – ВАЖАТ ИСКЛУЧИВО САМО ЗА ЧЛЕНОВИТЕ НА СОНК!  Нека ни биде простено на тежината на зборот што ќе го кажеме –  Б О Л И  оваа реалност, кога ќе слушнете прашање и одобрување од најголемиот дел од другите присутни – Зошто да членуваме во СОНК, кога ги користат истите права и тие што не се членови на СОНК ???!!!

СОНК е единствениот Синдикат, не само во нашата држава, туку и пошироко во Регионот, кој успеал со соодветниот социјален партнер, за секој од потпишаните колективни договори, да го вгради ова решение, кое има сила на Закон, а со правен јазик кажано, дури и повисоко од Закон, затоа што утврдува поголеми права, кои  со Закон се утврдени.

Непознавањето на оваа толку важна одредба од нашите колективни договори, сигурно дека досега голем дел од нашите членови имаат изгубено права кои требало да ги користат, а исто така и на целиот наш Синдикат, му има нанесено огромна штета.

На крајот, ќе го споменеме и сеуште од поедини членови од регионални одбори, поставувањето на прашањето за плаќањето на надоместокот за превоз на наставниците и често пати со обвинувања до раководството на СОНК, дека не успеале да го одбранат ова право, што не постои со самиот системски премин на финансирање од нето во бруто плата. Тоа е решение на ниво на држава и станува збор за систем и никој не можел поинаку да бара издвојување, меѓутоа раководството на СОНК сите овие години од 2009, па се до денес, во договор со раководствата на општините и со посретство на Министерството за образование и наука, во најголемиот број на општини го имаат решено на различни начини, но во секој случај со обезбедување на бесплатен превоз на наставниците, а никако со добивање на паричен надоместок, бидејќи тоа би претставувало кривично дело.

И сосема на крај, општа оценка за досега одржаните едукативни семинари, во четиринаесет регионални одбори на СОНК е во секој случај многу позитивна, а слабостите кои испливаа, а за некои од нив се обидовме да проговориме и во овој текст, раководството преку Советот на СОНК, ќе направи анализа и очекувано е да биде донесен документ, за надминување на овие состојби.

Највисокото раководство на СОНК (претседателот и генералниот секретар на СОНК) во рамките на програмата за работа и планираните активности, 22 и 23 јуни 2017 година продолжија со работни средби со членовите на СОНК од пелагонискиот регион, односно со  регионалните одбори на СОНК – Прилеп и Битола.

Работната средба во Прилеп се одржа во домот на културата ,,Марко Цепенков”, на која што можност имаа да присуствуваат сите членови на СОНК од овој Регион. Заради големиот интерес, работата беше организирана во три групи и тоа: основно образование, средно, високо образование и наука во втората група и детска заштита и култура во третата група.  Беа отворени повеќе прашања кои се од особена важност за дејностите, но и поединечни – лични прашања на дел од присатните. Како за илустрација ќе издвоиме неколку актуелни теми: намалување на бројот на ученици во паралелка, растеретување од водење на двојна евиденција и администрација, зголемување на платите во образование, наука и култура, организирање на превоз на вработените, почитување на колективните договори во целост, почитување на нормативот за формирање на групи во градинките, изготвување на Колективен договор за високо образование и наука, потпишување на колективниот договор за Култура и т.н..

Работната средба со членовите на СОНК од Регионалниот одбор  Битола се одржа во службените простории на овој Регион. И на оваа средба се отворија повеќе колективни и лични прашања кои заслужуваат внимание, исти или слични како и во претходниот Регион, прашања кои во зависност од тежината и надлежностите, ќе бидат решавани во синдикалните организации, општините или ресорните министерства.

Учесниците на работните средби го поздравија ваквиот начин на комуникација со раководството на СОНК, изразија задоволство но и апел за по чести вакви или слични работни средби. Исто така, заеднички беше констатирано дека на сите членови на СОНК им е потребен единствен и силен Синдикат, кој што во наредниот период ќе се бори за задржување на веќе стекнатите права, како и осварување на нови, повисоки права од работен однос преку колективно преговарање и договарање.

 По барање на раководството на СОНК, на ден 12 – 07-2017 година се оствари работна средба во Министерството за култура, на која од страна на СОНК присуствуваа претседателот на СОНК, Јаким Неделков и генералниот секретар, Весна Неделковска, додека од страна на Министерството за култура, министерот за култура , г-динот Роберт Алаѓозовски, шефот на кабинетот , г-динот Тодорче Тасевки и стручни соработници од ова министерство.

На работната средба, од страна на СОНК беа отворени повеќе прашања од синдикален аспект, а  во интерес на правата од работен однос на членовите на СОНК од дејноста култура. Главен акцент во разговорите се стави  на Колективниот договор за култура, кој веќе подолго време се подготвува и истиот, како законска процедура, веќе е поминат на Јавна расправа во членствот на СОНК и сите забелешки, сугестии и мислења се вградија во конечниот текст на овој колективен договор.

Заедничка констатација на преставниците  на СОНК и на министерството за култура беше дека единствена пречка за потпишување на Колективниот договор за култура е обезбедување на финансиски средства за реализација на договорените коефициенти за секое работно место, за што искрено сите се надеваме дека во наредниот период и овој проблем ќе се надмине.